چرا در عید مبعث زیارت امیرالمؤمنین(ع) افضل است؟

سوال این است که در اغلب اعیاد اسلامی زیارت امام حسین (ع) سفارش شده در حالی که در شب عید مبعث زیارت امیرالمومنین علی (ع) سفارش شده بلکه افضل اعمال است! چرا؟
در پاسخ می توان گفت: همانطور که در سوال هم اشاره شده زیارت امیرالمومنین(ع) یکی از اعمال وارد شده در شب عید مبعث می باشد بلکه افضل اعمال آن شب است.

مرحوم حاج شیخ عباس قمی(ره) در مفاتیح الجنان در اعمال شب مبعث، سه زیارت برای امیرالمومنین(ع) ذکر می کند و سپس به داستانی عجیب به نقل از ابو عبدلله محمد بن بطوطه، یکی از علمای اهل جماعت(اهل سنت) اشاره می کند که مربوط به ششصد سال پیش می شود.

ابن بطوطه در سفرنامه خود که به “رحلة ابن بطوطه” معروف است درباره ورود خود از مکه مکرمه به نجف اشرف و دیدار مرقد مطهّر امیرالمومنین(ع) چنین می نویسد:

اهل این شهر، همه رافضی(شیعه) هستند و برای این روضه مبارکه (مرقد مطهر امیرالمومنین(ع))کراماتی ظاهر شده از جمله اینکه در شب بیست و هفتم ماه رجب که نام آن شب در نزد اهل نجف “لیلةالمحیا” (شب بیداری و زندگی) است، از عراق و خراسان و سرزمینهای فارس و روم، هر بیمار شَل و فلج و زمین گیری که هست را به این شهر می آورند؛
سپس بعد از نماز عشاء، این مبتلایان را کنار ضریح مقدّس می آورند؛ مردم هم جمع می شوند و منتظر خوب شدن و برخاستن آنها هستند؛ این جماعت مردم، بعضی نماز می خوانند، بعضی ذکر می گویند، بعضی قرآن تلاوت می کنند و بعضی به تماشای ضریح مطهر می نشینند.

تا آنکه نصف یا دو ثلث از شب بگذرد؛ در آن هنگام است که تمامی این مبتلایان و زمین گیران که نمی توانستند حرکت کنند، برمی خیزند و در حالی که صحیح و تندرست شده اند و هیچ درد و مرضی در آنها نیست، می گویند:
” لا اله الا الله، محمّد رسول الله، علی ولی الله ” و این امری است مشهور و مستفیض(زیاد نقل شده).

البته من (ابن بطوطه) خودم آن شب را در نجف درک نکردم اما از افراد ثقه و مطمئن که اعتماد بر سخن آنها بود شنیدم؛ و همچنین دیدم در مدرسه ای که مهمانسرای آن حضرت است، سه نفر زمین گیر که قادر بر حرکت نبودند؛ یکی اهل روم، یکی اهل اصفهان و سومی اهل خراسان بود. از آنها پرسیدم : چگونه شما خوب نشده اید و اینجا مانده اید؟

گفتند: ما به شب بیست و هفتم نرسیده ایم و همین جا مانده ایم تا شب بیست و هفتم سال آینده که شفا بگیریم.

نکته مهم این است که این داستان توسط یکی از علمای اهل جماعت(اهل سنت) نقل گردیده است.

و اما اینکه چه ارتباطی میان مبعث رسول مکرّم اسلام (ص) و زیارت امیرالمومنین(ع) وجود دارد، توجه به آیه شریفه ۳ و ۶۷ سوره مبارکه مائده و دقّت و تأمّل در شأن نزول آنها، سرّ این ارتباط را به روشنی بیان می کند.
در آیه ۶۷ سوره مبارکه مائده می خوانیم:

” یا ایّها الرّسول بلّغ ما أنزل الیک من ربّک و إن لم تفعل فما بلّغت رسالته ”

ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است را کامل به مردم برسان و بدان که اگر نرسانی رسالت او را انجام نداده ای!
به تصریح تمام مفسّران شیعه و تعداد زیادی از مفسّران اهل جماعت(اهل سنّت) این آیه در داستان غدیر خم نازل گردیده که پس از نزول این آیه، پیامبر بزرگوار اسلام، رسما جانشینی و ولایت امیرالمومنین(ع) را اعلام نموده و دست آن حضرت را به عنوان جانشین پس از خود بالا بردند و از همه مردم حاضر که قریب به صد و بیست هزاز نفر بودند، بیعت گرفتند.
به تعبیر آیه شریفه دقّت بفرمایید؛ عجیب است که خداوند متعال صراحتا می فرماید: اگر این کار را انجام ندهی، رسالت و پیامبری تو تمام و کامل نیست!
و دقیقا پس از این اعلان و بیعت گرفتن بود که آیه دوم که بسیار پر محتوا و قابل تامّل است(آیه ۳ سوره مبارکه مائده) نازل گردید:
” الیوم یئس الّذین کفروا من دینکم ”
(امروز کفّار از دین شما نا امید شدند)
آری کفّار پس از اعلان جانشینی امیرالمومنین(ع) توسط پیامبر(ص) مأیوس گردیدند زیرا آنها انتظار داشتند که آئین اسلام، قائم به شخص باشد و با از دنیا رفتن پیامبر(ص)، اوضاع به حال سابق برگردد و بساط اسلام تدریجا برچیده شود اما هنگامی که مشاهده کردند مردی که از نظر علم و تقوا و قدرت و عدالت بعد از پیامبر(ص) در میان مسلمانان بی نظیر بود، به عنوان جانشینی پیامبر(ص) انتخاب شد و از مردم برای او بیعت گرفته شد، لذا یأس و ناامیدی نسبت به آینده اسلام آنها را فرا گرفت و فهمیدند که اسلام، آئینی است ریشه دار و پایدار.
” الیوم أکملت لکم دینکم ”
(امروز دین شما را کامل گردانیدم)
آری در این روز بود که آئین اسلام با تعیین و اعلان رسمی جانشین برای پیامبر (ص) و روشن شدن وضع آینده مسلمانان به تکامل نهایی خود رسید.
” و أتممت علیکم نعمتی ”
(امروز نعمت خود را بر شما تمام نمودم)
در این روز بود که نعمت خداوند با تعیین رهبر لایقی همچون امیرالمومنین علی (ع) برای آینده مردم تمام و تکامل یافت.
” و رضیت لکم الاسلام دینا”
(و امروز اسلام را به عنوان آئین جاویدان برای شما پذیرفتم)
و نیز در همین روز بود که اسلام با إکمال دین و إتمام نعمت به عنوان آئین نهایی از طرف خداوند پذیرفته شد و مورد رضایت قرار گرفت.
شاهد این سخن از کتب اهل جماعت(اهل سنت) روایتی است که خطیب بغدادی در کتاب تاریخ خود، از ابو هریره نقل می کند که بعد از جریان غدیر خم و پیمان ولایت علی(ع) و گفتار عمر بن خطاب به علی(ع) که گفت :
“بخّ بخّ یابن علی بن ابی طالب أصبحت مولای و مولا کلّ مسلم” :
مبارک باد بر تو ای پسر ابوطالب!
که مولای من و مولای هر مسلمانی گردیدی!
در این هنگام بود که آیه” الیوم أکملت لکم دینکم “نازل گردید. (الغدیر/ج۱/ص ۲۳۰)
کوتاه سخن اینکه رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) بدون ولایت جانشین بر حقّش امیرالمومنین(ع) ناقص است.
لذا برای توجه دادن به این نکته مهم که رسالت، بی ولایت، تمام نیست و هر که پیامبر(ص) را قبول دارد ولی جانشینی امیرالمومنین(ع) را قبول ندارد، در حقیقت به تصریح قرآن کریم، دینش ناقص است و مورد رضایت پروردگار عالم نیست،
لذا در شب میلاد آئین اسلام یعنی مبعث پیامبر اعظم(ص)، أفضل اعمال، زیارت امیرالمومنین علی(ع) قرار داده شده که این مطلب اساسی به صاحبان عقل و خرد و پیروان نبیّ مکرم اسلام(ص) یادآوری شود؛ چرا که به فرموده خداوند در آیه ۵۵ سوره ذاریات :
“فذکّر فانّ الذّکری تنفع المومنین”
یادآوری کن که یادآوری، اهل ایمان را فایده بخشد.